Πάπυρος του Δερβενίου

Ο Πάπυρος του Δερβενίου είναι αρχαίο ελληνικό χειρόγραφο και ένα από τα αρχαιότερα γνωστά φιλολογικά έγγραφα της Ευρώπης. Χρονολογείται στο δεύτερο ήμισυ του 5ου αιώνα π.Χ.. Βρέθηκε το 1962 στον τάφο ενός ευγενούς στο Δερβένι. Αρχικά το κείμενο έμεινε αμετάφραστο, ώσπου τον Οκτώβριο του 2006, ο Έλληνας καθηγητής κλασσικής φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του ΑΠΘ και παπυρολόγος Κυριάκος Τσαντσάνογλου ανακοίνωσε την επιτυχή πλήρη μετάφραση του κειμένου. Περιέχει την φιλοσοφική έκθεση ενός άγνωστου συγγραφέα περί της γεννήσεως των θεών. Πιστεύεται ότι ο συγγραφέας ανήκε στο περιβάλλον του Αναξαγόρα. Ο πάπυρος φυλάσσεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης.